Heb jij de pH van je verzorgingsproducten al gecheckt?

In de cosmetica branche wordt het belang van de pH waarde vaak onderschat. Ook iedereen die binnen natuurcosmetica al wel eens aan de slag is gegaan met een DIY-recept zal ongetwijfeld al gemerkt hebben: er wordt zelden iets vermeld over de pH. Ten onrechte want de zuurtegraad van een verzorgingsproduct bepaalt het effect ervan op je lichaam. Wanneer de pH te hoog of te laag is, is de kans groot dat je je huid of haren gaat beschadigen.

Wat is pH?

De waarde van de pH zegt iets over hoe basisch of hoe zuur een product is. De zuurtegraad is water gerelateerd en kan alleen gemeten worden bij producten die water bevatten. pH-metingen worden niet enkel toegepast bij verzorgingsproducten, binnen de voedingsindustrie bijvoorbeeld worden pH-waarden gemeten in functie van onder andere bewaring etc. In het algemeen :

  • pH <7 = zuur (voorbeeld citroenzuur pH 2) 
  • 7 = neutraal (voorbeeld water) 
  • >7 = basisch (voorbeeld natriumbicarbonaat pH 9)

pH volgt de logaritmtische rekenregels. pH 5 is 10 keer zuurder dan pH 6. Ph5 is 100 keer (10×10) zuurder dan pH 7.

De pH-waarde varieert naargelang het product

  • Vloeibare of vaste aleppo, castille of marseille zeep hebben een pH-waarde van 9 tot 11,5. 
  • Tandpasta heeft idealiter een pH-waarde van 7 tot 8. Te zure tandpasta tast het glazuur van onze tanden aan met verhoogde kans op tandbederf tot gevolg.
  • Shampoo’s voor baby’s en kinderen hebben meestal een pH van 7,2. Dit is de pH van onze ogen en die zorgt ervoor dat shampoo niet in de ogen prikt. Het gebruik van deze shampoo zorgt er wel voor dat onze haren pluizig worden.
  • Conditioners hebben best een iets lagere zuurtegraad: pH 4 tot 4,5. Deze verhoogt de werking van de conditioner en zorgt bijvoorbeeld voor een betere doorkambaarheid.
  • Een peeling heeft een pH van 3,5 tot 4. Door deze hogere zuurtegraad worden dode huidcellen verwijderd.

Waarom is de pH-waarde belangrijk in verzorgingsproducten?

Onze huid is ons grootste orgaan. Ze is onze belangrijkste barrière tegen bacteriën en infecties en ze verhindert uitdroging en beschadiging van ons lichaam. De pH van onze huid situeert zich tussen pH 4,5 en 5,5. Dit betekent dus dat ze licht zuur is.

Haar dunne beschermende zuurtemantel kan optimaal functioneren binnen deze pH waarden. Wanneer je de zuurtegraad van onze huid verhoogt of verlaagt door bijvoorbeeld zepen of crèmes te gebruiken die te basisch of te zuur zijn, kunnen de vetzuren in het huidsebum beschadigd raken waardoor de aanwezige goede bacteriën niet meer kunnen overleven. Dit resulteert niet alleen in een droge, doffe en geïrriteerde huid, uit onderzoek is zelfs gebleken dat onze huid hierdoor sneller veroudert. 

De huid van de ene persoon is gevoeliger dan die van de andere, maar het blijft voor iedereen aangewezen om producten te gebruiken die huidneutraal zijn en dus een pH van 4,5 tot 5,5 hebben. Deze producten zijn dus licht zuur: huidneutraal is niet gelijk aan pH neutraal (pH 7).

Waarom zeep niet altijd goed is

Af en toe een product gebruiken met een hogere pH waarde zoals bijvoorbeeld een traditionele blok zeep is op zich geen probleem. Wanneer je diezelfde blok zeep meerdere malen per dag gaat gebruiken, is de kans groot dat er zich wel problemen zullen voordoen. 

Want hoewel je huid een zelfherstellend vermogen heeft, kan het herstel van de zuurtemantel 2 tot 14 uur duren. De zuurmantel wordt dus telkens opnieuw beschadigd nog voor die volledig is hersteld. Denk maar eens na hoe vaak jij je handen wast overdag…

Sommige zepen zijn over-vet. Er zijn met andere woorden extra oliën of boters aan toegevoegd. Dit zorgt voor een minder uitdrogend effect op de huid, maar verandert helaas niets aan de pH waarde van de zeep. Je kan dus beter je blok zeep vervangen door of afwisselen met een (vloeibare) pH huidneutrale handzeep.

Heb jij last van een gevoelige huid?

Wanneer onze huidbarrièrre of zuurtemantel beschadigd is, is onze huid een stuk gevoelig voor ontstekingen, infecties, dehydratatie, acne, irritatie en meer. Het is dan ook een goed idee om eens te gaan kijken of je producten pH huidneutraal zijn. Je begrijpt dan ook meteen waarom je best geen zeep gebruikt om je gezicht te reinigen. We hebben voldoende andere opties voor je.

Een incorrecte pH is trouwens niet de enige mogelijke oorzaak bij huidproblemen. pH huidneutrale producten met agressieve reinigers of bewaarmiddelen kunnen ook een negatief effect hebben. Er zijn dus meerdere factoren die kunnen zorgen voor een verhoogde huidgevoeligheid.

pH in haarverzorgingsproducten

In tegenstelling tot de huid, heeft het haar geen zelfherstellend vermogen. Het kan bijgevolg de opgelopen schade, die producten met een te hoge of te lage pH hebben veroorzaakt, niet uit zichzelf ongedaan maken. Bij langdurig gebruik van haarverzorgingsproducten met een incorrecte pH gaat het haar opzwellen. In de volksmond zegt men dan dat “de haarschubben niet kunnen sluiten”. Dit leidt tot statisch haar dat gemakkelijk in de knoop raakt en daardoor moeilijk te doorkammen en te stylen is. Uiteindelijk kan dit resulteren in het afbreken van de haren.

Heb je last van droog, dof haar? Vermijd dan producten met een hogere pH waarde zoals marseille-, castille- of aleppo zeep. Dit is ook meteen de reden waarom wij geen shampoo aanraden op basis van zeep of natriumbicarbonaat. We hebben heel wat andere opties voor je, ook pH huidneutrale shampooblokjes. Je haren na het wassen spoelen met producten met een zuurdere pH, zoals een hydrolaat of een 1/10 verdunning (!) van (appel)azijn, kan uiteraard wel.

Hard leidingwater

Leidingwater heeft een pH tussen 6,5 en 9,2. Als je dus uit de douche of het bad stapt met een trekkerig gevoel van je huid dan is dat normaal. Inderdaad, water kan je huid uitdrogen!

Daarboven heeft de hardheid van je leidingwater ook een invloed. Door de hardheid van water kan er meer afzetting zijn van mineralen, voornamelijk calcium en magnesium. Gebruik je daarbij ook nog zeep, dan is de mineralenafzetting nog groter. Die combinatie zorgt namelijk voor een build-up effect van de mineralen van het water en de vetzuren van de zeep. En dit resulteert in droog en beschadigd haar.

Om te controleren of je haar invloed ondervindt van de hardheid van het water, kan je het bijvoorbeeld eens wassen met gedemineraliseerd water (te koop in elke supermarkt). Gedemineraliseerd water heeft een pH van 6 en bevat geen mineralen. Je haar zou na de wasbeurt veel zachter moeten aanvoelen en gemakkelijker te stylen zijn.

Heb je dun en fijn haar? Dan vind je hard water misschien wel leuk. De mineralenafzetting in het harde water geven je dunne en fijne haren meer structuur en zorgen dus optisch voor meer volume

Tonic to the rescue

Gezichtswater, tonic of een hydrolaat gebruiken na het reinigen van je huid is altijd een goed idee. De meeste tonics, waters en hydrolaten hebben een zuurdere pH. Deze geven je huid een boost zodat de zuurtemantel beter herstelt en je kan er ook de calcium en magnesiumresten van het harde leidingwater mee verwijderen.

Zelf de pH meten

Fabrikanten van verzorgingsproducten zijn niet verplicht om de pH-waarde te vermelden op de verpakking. Je moet als consument het vertrouwen hebben dat de fabrikant slim genoeg is geweest om jouw verzorgingsproduct pH huidneutraal te formuleren. De meeste natuurcosmetica fabrikanten houden hier wel rekening mee.
Het enige moeilijke blijft een blokje zeep. Dat zal altijd een te hoge pH hebben.
Wil je zeker zijn dat je product huidneutraal is? Gebruik dan pH indikatorstrips. Die geven onmiddellijk een duidelijk resultaat.

pH corrigeren in DIY producten

Bij het zelf maken let je er dus best op dat je je producten pH huidneutraal maakt. Je test ze met pH indikatorpapier. Je kan je product zuurder maken door er druppeltjes citroenzuuroplossing aan toe te voegen. Vaste en vloeibare zeep (zoals marseille, castille en aleppo) kan je helaas niet zuurder maken, want dan splitsen de vetzuren en krijg je blubber in plaats van zeep. pH kan enkel gemeten worden van producten die water bevatten. Je kan en hoeft dus geen pH te meten van je lippenbalsem.

Heb jij al ervaring met het meten van de pH van je verzorgingsproducten?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.